ماضی اجوف
صرف فعل ماضی اجوف ونوع اعلال آن
در فعل ماضی اجوف در اولین صیغه اش اعلال به قلب صورت می گیرد مثلاً در قول واو
تبدیل به الف می شود ( قال ) . در سیَر یا تبدیل به الف می شود ( سار )
پنج صیغه اول را با همین اعلال صرف می کنیم ( قال – قالت – قالا – قالتا – قالوا ) و
از صیغه شش به بعد یعنی از جمع مونث غایب الی آخر اعلال به حذف صورت می گیرد و
حرف عله حذف می شود .
دلیل حذف حرف عله این است که دو ساکن به هم برخورد می کند و به عبارتی التقاء ساکنین پیش می آید
در این صورت حرف عله حذف می شود : در قا لن هم الف وهم لام ساکن است پس حرف
عله یعنی الف حذف می شود :
( قـــُــلن - قـــُـلت َـ-قـــُـلت ِـ-قـــُـلتما ـ-قـــُـلتما ـ-قـــُـلتم ـ-قـــُـلتن ّ- قـــُـلت ُ ـ -قـــُــلنا .)
چرا فاءالفعل یعنی قاف ـــُ گرفته است ؟
برای اشاره به حرف عله ای که حذف شده است اگر حرف عله محذوف واو باشد روی فاء
الفعل حرکت متناسب با آن یعنی ــــُ را می آوریم و اگر حرف عله محذوف یاء باشد روی
فاء الفعل حرکت متناسب با آن یعنی ــــِ را می آوریم ( البته در صیغه 6 به بعد ) مثال سیر
(سِرن ) بیع ( بِعن ) جود ( جُدن )
در عربی گفته می شود حرکت متناسب با حرف الف ـــَ ، حرکت متناسب با حرف واو ـــُ
، حرکت متناسب با حرف یا ـــِ است .